Τι γίνεται όταν ένα ζώο πέφτει σε χειμερία νάρκη;
Αυτή η περίοδος βαθέος λήθαργου, που μπορεί να διαρκέσει μέχρι και έξι μήνες, επιτρέπει σε ορισμένα ζώα –όπως στα τρωκτικά, τα χειρόπτερα και τα εντομοφάγα θηλαστικά– να μειώσουν τα ποσά ενέργειας που καταναλώνουν για να διατηρούν τη θερμοκρασία του σώματός τους. Στην πραγματικότητα, η χειμερία νάρκη παρατηρείται στα ενδόθερμα ζώα των εύκρατων περιοχών, για τα οποία ο χειμώνας αποτελεί μία ιδιαίτερα σκληρή δοκιμασία. Η πτώση της θερμοκρασίας τους επιβάλλει να καταναλώσουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας για να διατηρούν την εσωτερική τους θερμοκρασία στα συνηθισμένα επίπεδα, ενώ, παράλληλα, η τροφή –που τους προσφέρει αυτή την ενέργεια– αρχίζει να σπανίζει. Αρνούμενα να «εξαντληθούν» για να διατηρήσουν τη θερμοκρασία τους, ορισμένα ζώα εισέρχονται σε χειμερία νάρκη. Σε φωλιές ή σε κοιλώματα, μαρμότες, σκαντζόχοιροι και άλλα είδη περνούν την εποχή αυτή στηριζόμενα για την επιβίωσή τους σε ένα παχύ στρώμα λίπους που έχουν αναπτύξει κατά την προηγούμενη περίοδο.
Τότε, η εσωτερική τους θερμοκρασία πέφτει, συχνά κάτω από τους 100C, ο μεταβολισμός τους μειώνεται δραστικά, οι ζωτικές λειτουργίες τους επιβραδύνονται, η συχνότητα των καρδιακών παλμών μειώνεται (στο σκαντζόχοιρο πέφτει από τους 120 παλμούς το λεπτό στους 20) και ο αναπνευστικός κύκλος επιβραδύνεται. Ωστόσο, αυτός ο μακρύς ύπνος διακόπτεται μερικές φορές από σύντομα διαστήματα αφύπνισης μερικών ωρών, κατά τη διάρκεια των οποίων η θερμοκρασία τους επανέρχεται στα κανονικά της επίπεδα.
Όσο για το ανοιξιάτικο ξύπνημα, φαίνεται ότι το ενεργοποιούν διάφορα γεγονότα: η άνοδος της θερμοκρασίας από τη μία, οι διακυμάνσεις της φωτεινότητας από την άλλη, αλλά επίσης, για ορισμένα ζώα, η επανενεργοποίηση του σεξουαλικού κύκλου. Είναι η επιστροφή στη ζωή, πριν βυθιστούν, λίγους μήνες μετά, σε έναν καινούργιο παγωμένο ύπνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου